FAQ
English Montessori School

1. Dzieci uczą się ciszy.
W klasie Montessori cisza nie jest wymuszoną dyscypliną, ale wewnętrznym stanem skupienia. Dzieci ćwiczą uważność — nie przez upomnienia, lecz przez doświadczenie, że cisza sprzyja koncentracji, zrozumieniu i relacjom.

2. Nauczyciel nie stoi przy tablicy.
W pedagogice Montessori przede wszystkim nie ma dosłownie rozumianej „tablicy”, wokół której toczyłaby się lekcja. Dziecko „uczy się samo” — nauczyciel nie wykłada treści, ale uważnie towarzyszy, obserwuje, proponuje. Nie prowadzi grupy jednym rytmem, lecz wspiera indywidualny proces każdego ucznia.

3. Pomoce dydaktyczne są zaprojektowane tak, by… działały bez dorosłego.
Materiały Montessori nie „uczą”, jeśli dziecko tylko patrzy, jak ktoś ich używa. Są stworzone po to, by dziecko mogło z nich korzystać samodzielnie, w swoim tempie — i samo zauważyć błąd. To wspiera niezależność i odpowiedzialność.

4. Nie ma nagród ani kar.
W klasie Montessori nie ma tablic motywacyjnych, czerwonych kropek ani kar za zachowanie. Wychowanie opiera się na relacji i zaufaniu. Dziecko nie działa po to, by zadowolić dorosłego, ale dlatego, że rozumie sens tego, co robi.

5. Starsze dzieci uczą młodsze — i odwrotnie.
W grupach mieszanych wiekowo naturalnie powstają relacje wsparcia, współpracy i obserwacji. Dziecko może uczyć się czegoś, zanim samo to zrobi — tylko dlatego, że widzi to w działaniu innego dziecka. To jeden z najcenniejszych elementów tej metody.

Pedagogika Montessori nie jest metodą „bezstresowego wychowania”, w której dzieci mogą robić, co chcą, a relacje z nauczycielem mają charakter partnerski. To duże nieporozumienie.

Dzieci nie mają pełnej dowolności działania i nie są partnerami nauczyciela. Życie przedszkolne w pedagogice Montessori opiera się na jasno określonych zasadach, regułach i granicach – obowiązujących wszystkich.

Dla przykładu: każdy materiał występuje w jednym egzemplarzu i musi być używany zgodnie z przeznaczeniem. Można pracować w wybranym przez siebie miejscu, ale nie można przeszkadzać innym ani narzucać im pomocy, jeśli jej nie potrzebują.

Metoda Montessori jest metodą bezrepresyjną, ale nie oznacza braku struktury. Dzieci robią to, co je interesuje – pod warunkiem, że nie zakłóca to pracy i spokoju innych.

W naszej szkole organizujemy warsztaty dla rodziców, podczas których można dogłębnie zapoznać się z różnymi aspektami pedagogiki Montessori oraz psychologii dziecięcej. Udział w tych spotkaniach jest dodatkowo płatny, ale daje realną wartość – rodzice podnoszą swoje kompetencje wychowawcze i zyskują lepsze zrozumienie procesu rozwoju dziecka.

Jesteśmy po to, by wspierać, towarzyszyć i pomagać. Nie istnieją szkoły dla rodziców, ale są mądre miejsca – takie jak EMS – gdzie wzrastające dziecko staje się impulsem do rozwoju całej rodziny.

Nie marnujemy czasu dzieci – także przed i po lekcjach. Nasza przestrzeń nie jest świetlicą w tradycyjnym rozumieniu, lecz przedłużeniem środowiska edukacyjnego. To czas na indywidualną pracę, spokojne rozpoczęcie dnia, dokończenie projektów lub wspólną aktywność w atmosferze szacunku i wyboru.

Szkoła jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 7.30–17.00 (z wyjątkiem świąt i dni ustalonych przez dyrektora).
Zajęcia obowiązkowe rozpoczynają się o 8.30 i trwają do 15.30.

Dzieci w klasie Montessori mają możliwość poznania wielu pojęć matematycznych przed
ukończeniem szóstego roku życia. Zaczynają od bardzo konkretnych materiałów i stopniowo
przechodzą do pojęć abstrakcyjnych. Uczą się rozpoznawać, nazywać, a wreszcie zapisywać liczby od
jednego do tysiąca, jak również kojarzyć te liczby z odpowiednimi ilościami. W wieku 3-4 lat mogą już
być gotowe do pracy z belkami numerycznymi, wrzecionami, szorstkimi cyframi oraz liczbami i
żetonami, chłonąc informacje na temat pojęcia zero oraz liczb parzystych i nieparzystych. W wieku
pięciu lat będą się zajmować tablicami nastek i dziesiątek, tablicą setek i łańcuchem pereł. Trzy i
czterolatki mogą odkrywać pojęcie zestawów liczb, przy pomocy wrzecion lub liczb numerycznych i
żetonów. Liczenie co którąś liczbę można przedstawić przy pomocy krótkiego łańcucha pereł, podczas
gdy tworzenie liczb oraz wymiana (“przenoszenie” w zadaniach matematycznych) to pojęcia, które
dzieci poznają przy Grze w bank. Jest to również możliwość uczenia się dodawania, mnożenia,
odejmowania i dzielenia. Dzieci między czwartym 2 a piątym rokiem życia poznają również pojęcia
kwadratu i sześcianu liczby, pracując na przykład z łańcuchami pereł i tablicą setek. Kiedy są gotowe,
starsze pięcio i sześciolatki, mogą zacząć zapamiętywanie podstawowych faktów, jak na przykład
dodawanie i tabliczka mnożenia, przy pomocy takich materiałów jak tablica z listewkami, tablice
dodawania, tablice mnożenia – kolorowe perły i kilka innych. Sześciolatki często rozpoczynają
również „ścieżkę do abstrakcji”, pracując z wariacjami „gry w znaczki”, obejmującymi dodawanie,
mnożenie, odejmowanie i dzielenie. Bardzo lubią też „grę w punkty” oraz „Małe Liczydło”. Program
matematyczny według Montessori jest zróżnicowany, nigdy nie jest nudny, stanowi wyzwanie, ale
dzieci nigdy nie są do niego zmuszane. Po prostu uwielbiają te materiały! Są one kolorowe,
przyjemnie się z nimi pracuje, są ciekawe i piękne. W szkołach Montessori matematyka jest zabawą i
ma niewiele wspólnego z zapamiętywaniem formułek bez rozumienia logiki leżącej u ich podstaw.
Jest to wspaniała, pozytywna i skuteczna metoda wprowadzania matematyki w życie nawet małych
dzieci!

W klasach Montessori przestrzeń jest zaprojektowana tak, by wspierać samodzielność, ruch i swobodny wybór aktywności. Tradycyjne ławki, ustawione równo w rzędach, narzucają bierną pozycję i jednolity sposób pracy.

Zamiast nich dzieci mają do dyspozycji stoły, maty, niskie półki i miejsce do pracy na podłodze. Mogą pracować samodzielnie lub w małych grupach, w pozycji, która im służy. Ruch nie przeszkadza — jest częścią procesu uczenia się.

Brak ławek to nie przypadek. To świadoma decyzja, wynikająca z założenia, że nauka nie dzieje się tylko „na siedząco” — ale wtedy, gdy dziecko może działać, wybierać i być aktywne w środowisku, które je wspiera.

W pedagogice Montessori nie stosujemy ocen w formie cyfrowej, ponieważ nie służą one rozwojowi dziecka, a jedynie porównywaniu go z zewnętrznym wzorcem. Ocena nie mówi dziecku, co już potrafi, czego potrzebuje, ani jak się uczy. Mówi tylko, czy spełniło oczekiwania dorosłego.

Zamiast tego oferujemy informację zwrotną — opartą na obserwacji, rozmowie, dokumentowaniu pracy i towarzyszeniu w procesie. Dziecko wie, nad czym pracuje, co już opanowało, co może powtórzyć. Zna swój własny rytm i nie musi się spieszyć, by zdążyć „na sprawdzian”.

Brak ocen nie oznacza braku wymagań. Oznacza, że traktujemy rozwój dziecka poważnie — nie jako wyścig, ale jako proces, który wymaga uważności, czasu i zaufania.

Różnorodność – nie ma jednej miary dla wszystkich

Wszyscy jesteśmy wyjątkowi i znajdujemy się na różnych etapach życia. Istota pedagogiki Montessori opiera się na przekonaniu, że każde dziecko jest inne i dlatego powinno rozwijać się zgodnie z indywidualnym planem – ukształtowanym przez jego własne możliwości, kompetencje i umiejętności.

Tylko wtedy, gdy rozwój podąża za potrzebami dziecka, możliwa jest nauka, która jest naprawdę samodzielna, sensowna i skuteczna.

Dzień w szkole Montessori ma wyraźną strukturę, ale jest oparty na planie zajęć, jednak to dzieci uczą się zarządzać własnym czasem pracy w ramach przygotowanego środowiska i z jasno określonymi granicami. ….. Do napisania

W pedagogice Montessori nauczyciel nie stoi przy tablicy, nie wykłada i nie zarządza klasą. Jego głównym zadaniem jest uważnie obserwować, przygotować odpowiednie środowisko i towarzyszyć dziecku w jego indywidualnym procesie rozwoju.

Jest obecny, ale nie narzuca się. Nie przekazuje wiedzy w gotowej formie – wspiera dziecko w samodzielnym odkrywaniu. Nie rozwiązuje problemów za ucznia, lecz pomaga mu znaleźć sposób, by poradził sobie samodzielnie. Taka postawa wymaga dużej pokory, uważności i umiejętności wycofania się w odpowiednim momencie – wtedy, gdy dziecko naprawdę pracuje.

Nauczyciel montessoriański nie zadaje sobie pytania: „Czego mam ich dzisiaj nauczyć?”, ale raczej: „Czego potrzebuje dziś to konkretne dziecko, aby mogło rozwijać się dalej?”.

Rolą nauczyciela jest również wprowadzanie zasad, wskazywanie jak korzystać z materiału dydaktycznego i dbanie o rytm pracy w klasie. To osoba, która łączy dyscyplinę z empatią – stanowczo, ale z szacunkiem wyznacza ramy, w których dziecko może działać samodzielnie.

Często słyszymy od rodziców: „Mocną stroną tej placówki są nauczyciele, dla których praca jest jednocześnie pasją. Są bardzo zaangażowani i serdeczni.” I rzeczywiście – w szkole Montessori to właśnie nauczyciel, pozostając w cieniu, tworzy przestrzeń, w której dziecko może naprawdę rozkwitać.

Nasi polscy nauczyciele w większości ukończyli kursy metodyczne Montessori prowadzone przez Polski Instytut Montessori lub są w trakcie szkolenia (www.montessori.info.pl). Kursy te są szczegółowymi i wymagającymi programami, obejmującymi 317 godzin zajęć. Składają się na nie sesje szkoleniowe, seminaria oraz warsztaty dotyczące różnych kwestii teoretycznych i praktycznych (obecnie część kursów odbywa się również online). Kursanci muszą także przejść szereg praktycznych egzaminów metodycznych, aby zakwalifikować się do egzaminu końcowego. Po jego zdaniu otrzymują dyplom nauczyciela Montessori.

Poza tym nieustannie się szkolimy – bierzemy udział w międzynarodowych konferencjach, korzystamy ze szkoleń organizowanych m.in. przez Kuratorium Oświaty w Katowicach, a także uczestniczymy w szkoleniach wewnętrznych.

Maria Montessori mawiała, że każda zbędna pomoc jest przeszkodą w rozwoju dziecka. Co to właściwie znaczy? Gdy się chwilę nad tym zastanowimy, okazuje się to zaskakująco proste. Dziecko w przedszkolu zmaga się z założeniem kurtki, uczeń w szkole nie rozumie polecenia w zadaniu z treścią. Czy naprawdę pomagamy, gdy zapniemy kurtkę za dziecko? Albo gdy „przetłumaczymy” mu treść zadania? Czy będziemy obok w szatni w liceum albo w trakcie egzaminu ósmoklasisty? Co możemy zrobić, by nauczyło się czytać ze zrozumieniem albo samodzielnie radzić sobie z codziennymi czynnościami? Odpowiedź jest zaskakująca: nic – poza tym, co prosiła Maria Montessori – dać dziecku czas. Czas na ćwiczenie, czas na błądzenie, czas na dojrzewanie do umiejętności we własnym tempie. Bo przecież nie da się przyspieszyć wzrostu trawy, ciągnąc za nią.

Pedagogika Montessori opiera się na głębokim przekonaniu, że dziecko ma naturalną potrzebę, by uczyć się poprzez własne działanie. Poprzez aktywność, błąd, próbę, spontaniczność. To dziecko samo – nie teoretyk – zwróciło uwagę Marii Montessori na tę potrzebę, mówiąc: „Pozwól mi zrobić to samemu.”

Dziś te słowa stanowią istotę naszej pracy z dziećmi. 

Kiedy wycinasz coś za mnie,
Piszesz coś za mnie,
Otwierasz coś za mnie,
Ustawiasz coś za mnie,
Rysujesz coś za mnie,
Znajdujesz coś za mnie…

…uczę się jedynie,
że ty robisz to wszystko lepiej ode mnie.

Materiały Montessori są tak zaprojektowane, aby dziecko odkrywało samodzielnie. 

W pedagogice Montessori materiały nie służą nauczycielowi – służą dziecku. Ich zadaniem nie jest ilustrowanie wiedzy przekazywanej przez dorosłego, jak ma to miejsce w systemie konwencjonalnym. Pomoce Montessori kierują dziecko ku samodzielnemu odkrywaniu pojęć, budowaniu rozumienia i rozwijaniu konkretnych umiejętności – zawsze w sposób aktywny, przez własne doświadczenie. Większość z tych materiałów została zaprojektowana przez samą Marię Montessori i przemyślana tak, aby uruchamiać w dziecku procesy poznawcze: wzbudzać ciekawość, prowadzić do spontanicznej interpretacji, wywoływać wewnętrzną motywację do dalszego poznawania. To nie nauczyciel „przekazuje wiedzę”, lecz dziecko samo ją odkrywa – nauczyciel jedynie zaprasza do pracy z materiałem w odpowiednim momencie i udziela tzw. lekcji podstawowej.

W autentycznych placówkach Montessori przywiązanie do materiałów jest bardzo duże. To one w dużej mierze decydują o spójności systemu – nie jako dodatki, lecz jako konkretna odpowiedź na potrzeby rozwojowe dziecka. Na tym tle Maria Montessori różni się od wielu innych wybitnych pedagogów swojej epoki (takich jak Janusz Korczak), którzy również dostrzegali potrzebę szacunku wobec dziecka, ale nie stworzyli równie konsekwentnego programu ani zestawu narzędzi do jego realizacji.

Montessori to swoiste laboratorium – znajduje się w nim dokładnie to, co niezbędne, by dziecko mogło przejść przez założony program edukacyjny. Nie dodajemy do przestrzeni sali niczego więcej, ale też niczego z niej nie odejmujemy. Wszystko, co znajduje się w otoczeniu, musi służyć realnym potrzebom dziecka. Oczywiście – wraz z rozwojem technologii – pojawiają się nowe narzędzia, jak komputer czy dostęp do internetu, które w rozsądny sposób mogą uzupełniać środowisko. W czasach Marii Montessori wiedzę czerpano wyłącznie z książek – dziś jednym z dostępnych źródeł może być sieć. Jednak również wtedy pytamy: czy to narzędzie rzeczywiście wspiera dziecko w jego rozwoju?

W sali wszystkie materiały są zawsze dostępne – zazwyczaj w jednym egzemplarzu – ułożone tematycznie i logicznie, w zasięgu ręki dziecka. To dziecko podejmuje decyzję, z którym materiałem chce pracować. Wyróżniamy dwa rodzaje wyboru:

• Wybór spontaniczny – charakterystyczny dla początku edukacji Montessori, kiedy dziecko kieruje się ciekawością wzbudzoną przez wygląd lub nowość materiału.
• Wybór świadomy – pojawia się wtedy, gdy dziecko zna już przeznaczenie pomocy, rozumie jej sens i wie, jak z niej korzystać.

Informacje o zastosowaniu materiałów dzieci zdobywają podczas indywidualnych lekcji podstawowych. To dzięki nim Materiał Montessori – często określany jako „pomoc rozwojowa” – staje się narzędziem samodzielnej i sensownej nauki.

Rozwój emocjonalny nie dzieje się obok nauki. Jest jej warunkiem. Dziecko, które nie czuje się bezpieczne, słyszane i akceptowane, nie będzie uczyło się w sposób głęboki.

W szkole Montessori nie uczymy dzieci „panować nad emocjami”. Uczymy je rozumieć emocje, nazywać je i żyć z nimi w sposób świadomy. Pomagamy im rozpoznać, co czują i dlaczego. Uczymy, że złość, smutek czy frustracja nie są złe — są naturalne. Ale pokazujemy też, jak wyrażać je w sposób, który nie rani innych.

W tym procesie ogromną rolę odgrywa dorosły — nie jako kontroler zachowania, ale jako osoba, która sama mówi językiem bez przemocy, słucha, zadaje pytania, nie ocenia. Relacja jest pierwszym narzędziem wychowania. Reszta przychodzi później.

W klasie Montessori eksperyment nie jest atrakcją. Jest częścią codziennego uczenia się — przez działanie, obserwację i wyciąganie wniosków. Dziecko nie ogląda „pokazu naukowego”, tylko samo bada, sprawdza, porównuje, zadaje pytania.

Własnoręczne przelewanie cieczy, ważenie, przesypywanie, porównywanie temperatury — to wszystko może być punktem wyjścia do zrozumienia zjawisk fizycznych, właściwości substancji, zależności przyczynowo-skutkowych. Nauka nie zaczyna się od definicji, tylko od doświadczenia.

Eksperyment w metodzie Montessori nie kończy się, gdy dziecko zrobi „dobrze”. Kończy się, gdy dziecko zrozumie, co się wydarzyło i chce to powtórzyć — nie dlatego, że „musi”, ale dlatego, że coś go poruszyło.

W edukacji tradycyjnej dzieci pracują według jednego planu, w tym samym czasie, nad tym samym materiałem — niezależnie od tego, czy są na to gotowe. W Montessori nie ma wspólnego tempa. Jest wspólne środowisko, w którym każde dziecko działa zgodnie ze swoim rytmem, możliwościami i potrzebą.

W klasie montessoriańskiej nie ma ławek ustawionych w rzędach, dzwonków, kartkówek ani ocen. Zamiast tego jest czas na skupioną pracę, cisza, swoboda wyboru i nauczyciel, który nie dominuje, ale towarzyszy.

Największa różnica nie polega jednak na braku ocen czy innym układzie sali. Polega na innym podejściu do dziecka. W Montessori dziecko nie jest „kandydatem na ucznia”. Już nim jest — z chwilą, gdy wchodzi do klasy i podejmuje pierwsze decyzje. I nie musi nikomu niczego udowadniać.

Montessori nie kończy się na drzwiach szkoły. Dlatego relacja z rodzicem jest dla nas równie ważna jak praca z dzieckiem. Nie chodzi o kontrolę, ocenianie czy szukanie błędów. Chodzi o spójność i wzajemne zaufanie.

Rodzic zna swoje dziecko inaczej niż my. My widzimy je w grupie, w pracy, w działaniu. Razem możemy zrozumieć więcej — i dać dziecku lepsze wsparcie. Dlatego rozmawiamy. Pytamy. Słuchamy. I dzielimy się tym, co widzimy.

Zapraszamy rodziców do realnej współpracy — nie jako obserwatorów, ale jako partnerów. Nie budujemy dystansu między domem a szkołą. Budujemy most.

Każde dziecko pracuje w swoim tempie i z materiałem dostosowanym do jego etapu rozwoju. W klasie Montessori nie ma „słabszych” i „wybitnych” — są różne ścieżki, którymi dzieci podążają. Nauczyciel obserwuje każde dziecko indywidualnie i dostosowuje wsparcie do jego potrzeb — bez porównywania z grupą. W razie potrzeby pracujemy z dzieckiem również w mniejszych blokach lub konsultujemy się ze specjalistami.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Curabitur non condimentum lorem, eget tincidunt metus. Aenean mattis tempus neque, eu accumsan metus efficitur eu. Mauris venenatis nisl justo, eget dapibus nibh auctor id. Nam luctus quis enim vitae egestas. Vivamus placerat purus ante, vitae viverra neque malesuada et. Cras interdum libero nec nisl vestibulum, quis condimentum mi tincidunt. Morbi volutpat velit eu enim commodo, ut placerat mi lobortis. In rutrum ligula vel nunc pretium viverra. Nunc placerat molestie congue. Etiam dictum id orci quis euismod. Fusce sit amet mauris ex. Phasellus ut magna vel augue malesuada condimentum in sit amet risus. Nam rutrum vitae sapien lobortis volutpat. Donec enim tellus, aliquet eu enim ut, suscipit egestas orci.

Nullam dictum, erat eu porta luctus, magna lacus ornare lacus, vitae tincidunt eros mi sit amet odio. Pellentesque vehicula enim quis justo malesuada, nec sagittis dolor bibendum. Nulla facilisi. Curabitur porta ipsum eget felis gravida, ut venenatis nisi laoreet. Curabitur eu cursus est. Mauris consequat placerat ligula, id sodales augue pharetra nec. Sed volutpat interdum sodales.

Grupy są mieszane wiekowo, a relacje między dziećmi są oparte na współpracy, nie rywalizacji. Dzieci uczą się razem, pomagają sobie nawzajem, mają różne role i różne momenty w rozwoju. Życie w społeczności Montessori uczy odpowiedzialności za wspólną przestrzeń, szacunku do innych, elastyczności i uważności. To nie lekcje „zachowania” — to codzienna praktyka.

Nie używamy ocen cyfrowych ani testów punktowych. Postępy dziecka monitorujemy przez obserwację, analizę pracy z materiałem i dokumentowanie procesu. Każdy nauczyciel prowadzi indywidualną dokumentację, która pozwala planować dalsze działania. Regularnie rozmawiamy z dzieckiem, dajemy informację zwrotną i wspólnie analizujemy jego rozwój. Rodzice są na bieżąco informowani o postępach podczas indywidualnych spotkań.

W szkole dostępni są specjaliści: psycholog, pedagog specjalny, terapeuci wspierający rozwój mowy i funkcji poznawczych. Współpracują z zespołem nauczycieli i z rodzicami, włączając się w działania tylko wtedy, gdy jest to rzeczywiście potrzebne. Nie diagnozujemy „z góry” — reagujemy na konkretne potrzeby konkretnego dziecka.

Częścią naszej kadry są również native speakerzy, którzy wspierają dzieci w nauce języka angielskiego na co dzień. Obecni są w grupach przedszkolnych oraz klasach I–III na pełen etat, w klasach IV–VI w wymiarze ¾ etatu, a w klasach VII–VIII – ¼ etatu.

Od lat z powodzeniem realizujemy autorski program nauki języka angielskiego Vocabulary Project, zakładający systematyczne wprowadzanie słownictwa tematycznego. W przedszkolu dzieci poznają co najmniej 5 nowych słów tygodniowo, w klasach I–III minimum 10, a w klasach IV–VIII – 15.

Dzięki codziennej obecności native speakerów dzieci mają możliwość prowadzenia naturalnych, swobodnych rozmów w języku angielskim, osadzonych w kontekście codziennych sytuacji. Nasza szkoła oparta jest na społeczności międzynarodowej – ponad 10% rodzin pochodzi z innych krajów – co sprzyja rozwijaniu otwartości, tolerancji i szacunku dla różnorodności kulturowej i religijnej.

W każdej grupie obecny jest nauczyciel anglojęzyczny (native speaker), który komunikuje się z dziećmi wyłącznie w języku angielskim. Nie prowadzi lekcji językowych — tworzy sytuacje językowe w codziennej pracy, zabawie i relacji. Dzięki temu język funkcjonuje naturalnie, bez tłumaczenia, bez presji i bez sztucznego podziału na „naukę” i „resztę dnia”.

W naszej szkole ocenianie opiera się na obserwacji, opisie i indywidualnej informacji zwrotnej. Nie wystawiamy ocen cząstkowych, a na świadectwie pojawia się jedynie końcowa ocena liczebna – zgodnie z wymogami prawa. Poniżej wyjaśniamy, dlaczego przyjęliśmy takie podejście i jak ono działa w praktyce.

Podobnie jak w innych obszarach funkcjonowania szkoły, staramy się być – na tyle, na ile potrafimy na obecnym etapie – jak najbliżej koncepcji pedagogicznej Marii Montessori. W klasach 1–3 zasady oceniania w szkołach Montessori i szkołach konwencjonalnych nie różnią się zasadniczo. Sporządza się oceny opisowe, które opierają się na uważnej obserwacji dziecka i efektach jego pracy. W EMS wierzymy, że „cyferka” przypisana przez nauczyciela niewiele mówi rodzicowi czy innym nauczycielom o dziecku – o jego mocnych stronach, trudnościach, z którymi się mierzy, ani o tym, co aktualnie stanowi jego największe wyzwanie w procesie rozwoju.

Fundamentalną zasadą w pedagogice Montessori jest wspieranie naturalnej ciekawości dziecka. Gdy każemy uczniowi nauczyć się na pamięć dopływów Wisły i ocenimy jego wiedzę cyfrą – możemy nieopatrznie zabić to, co najcenniejsze: pytania, które mogłyby się w nim pojawić. „Co to są dopływy?”, „Skąd bierze się woda w Wiśle?”, „Dlaczego jej koryto jest tak szerokie?”, „Czy naprawdę da się zawrócić Wisłę kijem?”… i dalej: „Jakiej siły trzeba by użyć, żeby tego dokonać?”. Ocena numeryczna nie sprzyja tym pytaniom. Ocena to narzędzie behawioralne, które zamiast wspierać wewnętrzną motywację, zastępuje ją motywacją zewnętrzną – a ta, jak wiadomo, ma krótkie nogi.

Badania międzynarodowe od dekad pokazują, że system oceniania nie działa jako długofalowa motywacja do nauki. Pierwsza ocena może zmobilizować, ale kolejne już coraz mniej. Co innego informacja zwrotna od nauczyciela – przekazana dziecku w sposób zrozumiały, merytoryczny i wspierający. Taka, która mówi: „jeszcze potrzebujesz czasu” lub „przekroczyłeś już wymagania podstawy programowej”. 

Z naszych obserwacji wynika również, że system oceniania bywa szczególnie trudny dla dzieci, które mierzą się z trudnościami w nauce. Te, które radzą sobie świetnie (a jest ich mniejszość), mają jasność co do własnych kompetencji. Ale te, które się starają, wkładają wysiłek i mimo to otrzymują trójkę, często tracą motywację. A przecież wiemy, że ocena nie jest ani miarą inteligencji, ani miarą włożonej pracy.

Mamy świadomość, że wyjście poza taki schemat myślenia wymaga odwagi. Państwo – zapisując dziecko do szkoły Montessori – już tę odwagę wykazaliście. My również. Dlatego też w klasach 4–6 nadal stosujemy ocenę opisową opartą na obserwacji dziecka, a nie ocenach cząstkowych. Rodzice otrzymują dwa razy do roku szczegółowy raport opisowy. Zgodnie z wymogami prawa oświatowego, na koniec roku wystawiamy również ocenę liczbową, która pojawia się na świadectwie – ale świadectwo trafia do Państwa, nie do dzieci. Uczeń nie jest w tym procesie konfrontowany z oceną liczbową.

Z doświadczenia wiemy jednak, że końcowa ocena potrafi być zaskoczeniem – zarówno dla dziecka, jak i rodzica. Dlatego wprowadziliśmy liczbową ocenę przewidywaną już na półrocze, by dać Państwu wgląd w to, czego można się spodziewać na koniec roku – o ile nic istotnego się nie zmieni.

W tym roku szkolnym, wychodząc naprzeciw potrzebom części z Państwa, chcemy zaproponować rozwiązanie pilotażowe – tylko dla klasy 6. Osoby zainteresowane będą mogły, podczas spotkań indywidualnych, uzyskać procentowy zapis wyników dziecka z poszczególnych działów materiału. Dziecko nie otrzyma tych danych. Zamiast tego – jak dotąd – będzie regularnie dostawało informację zwrotną: ustnie, pisemnie, w formie listu lub notatki. Wiadomość może brzmieć: „musisz jeszcze nad tym popracować”, albo przeciwnie – „ten dział masz już opanowany, gratulacje!”.

W klasie 7 – zgodnie z ustaleniami przyjętymi m.in. podczas warsztatów prowadzonych przez Jonattana Wolffa, uznawanego za autorytet w edukacji Montessori – stosujemy już ocenianie liczbowe (np. procentowe), udostępniane tym uczniom, którzy chcą je znać. Skala procentowa nie zastępuje informacji zwrotnej, a jedynie ją uzupełnia. Państwo, jako rodzice, również możecie poznać te dane podczas spotkań indywidualnych.

Jeśli chodzi o klasę 8 – zdajemy sobie sprawę, że egzamin ósmoklasisty rządzi się innymi zasadami. Dlatego już od początku ostatniego roku nauki prowadzimy powtórki materiału oraz uczymy dzieci, jak rozwiązywać testy i radzić sobie z ich formułą.

English Montessori School posiada akredytację Polskiej Rady Montessori — organizacji, która czuwa nad jakością kształcenia zgodnego z pedagogiką dr Marii Montessori. To potwierdzenie, że program, środowisko, przygotowanie nauczycieli i organizacja pracy spełniają wysokie standardy określone przez środowisko montessoriańskie w Polsce.

Uwzględniamy indywidualne potrzeby dietetyczne dzieci, w tym alergie pokarmowe, nietolerancje i wybory rodziców (np. diety bezmleczne, bezglutenowe, wegetariańskie). Jadłospis jest przygotowywany z uwzględnieniem sezonowości i jakości produktów. Współpracujemy z zaufanym dostawcą, a rodzice mają dostęp do menu z wyprzedzeniem.

Zajęcia dodatkowe są ofertą uzupełniającą — zgodną z duchem Montessori. Nie wypełniają czasu po lekcjach „na siłę”, ale rozwijają zainteresowania i pogłębiają konkretne obszary. Prowadzą je specjaliści spoza zespołu pedagogicznego, a ich dostępność zależy od wieku grupy i bieżących potrzeb. Przykładowe zajęcia to: ceramika, programowanie, taniec, muzyka, sport, języki obce.

Jako jedna z nielicznych szkół w Katowicach oferujemy naszym uczniom możliwość udziału w półkoloniach organizowanych po zakończeniu roku szkolnego oraz w pierwszym tygodniu ferii zimowych. To szczególnie ważne udogodnienie dla rodziców młodszych dzieci – umożliwia pozostawienie dziecka pod opieką znanych i lubianych nauczycieli, w bezpiecznym i dobrze znanym otoczeniu.

Półkolonie organizowane są:

• w pierwszym tygodniu ferii zimowych,
• po zakończeniu roku szkolnego – w czerwcu i lipcu, zgodnie z kalendarzem szkolnym.

Warunki uczestnictwa
Z półkolonii mogą skorzystać wyłącznie dzieci zapisane do naszej szkoły, dla których posiadamy komplet wymaganych dokumentów. Zapisy prowadzone są przez system ActiveNow i są obowiązkowe.

Półkolonie są usługą dodatkowo płatną: 

• koszt tygodnia (8.30–16.00): 240 zł,
• świetlica poranna i popołudniowa: według indywidualnych ustaleń.

Dla uczniów EMS obowiązuje preferencyjna stawka, a dla dzieci z przedszkola EMS, które od września rozpoczynają naukę w naszej szkole, wymagana jest dopłata odpowiadająca różnicy między stawką czesnego przedszkolnego a szkolnego.

Zasady udziału w półkoloniach określa osobna umowa z Rodzicami oraz Regulamin Wypoczynku.

Nie przygotowujemy dzieci do olimpiad w tradycyjnym rozumieniu — poprzez schematyczne rozwiązywanie testów. Jeśli dziecko chce wziąć udział w konkursie przedmiotowym, wspieramy je w sposób zgodny z jego stylem uczenia się, bez przeciążania i rywalizacji.

Podstawowym kanałem komunikacji z Rodzicami jest dziennik elektroniczny Librus. To właśnie tam zamieszczamy ogłoszenia, wiadomości oraz bieżące informacje dotyczące życia szkoły. Za pośrednictwem Librusa mogą Państwo kontaktować się bezpośrednio z nauczycielami uczącymi Państwa dziecko oraz z Dyrekcją. Dane do logowania do Librusa przekazuje sekretariat szkoły.

Raz w miesiącu przesyłamy Państwu również newsletter z najważniejszymi informacjami na dany okres. Link do newslettera wysyłany jest przez Librusa.

W sprawach organizacyjnych Dyrekcja kontaktuje się także drogą mailową, a w sytuacjach nagłych – przez SMS. Dodatkowo ważne komunikaty wywieszane są przy wejściu do szkoły.

Jesteśmy obecni w mediach społecznościowych – znajdziecie nas na Facebooku i Instagramie. Każda klasa lub grupa posiada także swoją zamkniętą grupę rodziców w aplikacji WhatsApp.

W kwestiach związanych z edukacją dziecka preferujemy bezpośredni kontakt – rozmowy osobiste pozostają dla nas najważniejszą i najskuteczniejszą formą komunikacji.

Dwujęzyczna Szkoła „English Montessori School” jest środowiskiem wielokulturowym. Przyjmujemy dzieci z różnych stron świata oraz rodziny reprezentujące różne wyznania. Widzimy naszą wielokulturowość jako wartość i zachęcamy rodziny z innych krajów do dzielenia się z nami swoimi tradycjami.

Za najcenniejsze uznajemy szacunek do drugiego człowieka, a także życie w poszanowaniu roślin i zwierząt. Szanujemy światopogląd wszystkich rodzin i nie narzucamy uczestnictwa w obchodach świąt rzymskokatolickich.

Jeśli w naszej społeczności znajduje się dziecko pochodzące z innego kraju lub wyznające inną religię, omawiając – zgodnie z polską podstawą programową – treści dotyczące Świąt Bożego Narodzenia, przedstawiamy również najważniejsze święta innych religii. W miarę możliwości zapraszamy gości z różnych krajów, aby opowiedzieli dzieciom o swoich świętach i zwyczajach.

Na prośbę rodziny współprowadzimy także przygotowania do I Komunii Świętej (patrz: pkt I Komunia Święta).

Montessori to system pedagogiczny oparty na współpracy, wychowaniu do pokoju i budowaniu poczucia własnej wartości – niezależnie od ocen zewnętrznych. Dlatego jesteśmy dalecy od liczbowego oceniania dzieci.

W klasach 1–6 nie stosujemy bieżących ocen liczbowych dostępnych dla uczniów, jak ma to miejsce w szkołach konwencjonalnych. Brak ocen w tradycyjnej formie nie oznacza jednak braku informacji o postępach ucznia. Zamiast stopni wykorzystujemy narzędzie, które w pedagogice Montessori uznawane jest za najskuteczniejsze: obserwację.

Nauczyciel, obserwując dziecko i prowadząc dokumentację pracy, śledzi jego rozwój i indywidualne tempo uczenia się. Postęp dziecka nie jest porównywany z innymi uczniami ani z ogólną średnią – każde dziecko oceniane jest w odniesieniu do własnych możliwości, gotowości i etapu, na którym się znajduje.

Nauczyciel dokładnie wie, jakie lekcje (tzw. prezentacje) zostały już dziecku przedstawione i planuje kolejne zgodnie z jego gotowością. Wiedza o celach, sposobach wprowadzania, utrwalania i powtarzania materiału jest elementem szkoleń i kursów doskonalących, w których nauczyciele Montessori regularnie uczestniczą.

Dwa razy w roku przygotowujemy dla Państwa szczegółowy raport opisowy zawierający informacje o postępach dziecka. Jeśli w międzyczasie zauważymy trudności w konkretnej sferze, informujemy o tym na bieżąco – ustnie lub mailowo – aby wspólnie reagować i wspierać dziecko w rozwoju.